سرطان سینه یا سرطان پستان بهنوعی سرطان گفته میشود که از بافت پستان آغاز میشود و رشد بدخیم سلولهای سرطانی در بافت پستان است. زن بودن، مهمترین عامل احتمال بروز سرطان سینه است. اگرچه مردان نیز به این سرطان مبتلا میشوند اما احتمال آن در زنان بیش از صد برابر است. سایر علائم سرطان سینه میتواند یک توده در پستان، تغییر در شکل سینه، گودی پوست، ترشح مایع از نوک سینه، یا پوستهشدن قسمتی از پوست باشد. در افرادی که بیماری در اندامهای دیگر آنها گسترش پیداکرده باشد، این علائم میتوانند درد استخوان، غدد لنفاوی متورم، تنگی نفس، یا یرقان باشند.
تومورهای خوشخیم و بدخیم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
باید گفت که در تمام تومورها رشد سریع و زیاد سلولها وجود دارد. خواه این تومور خوشخیم باشد یا بدخیم. آنچه حائز اهمیت است و تفاوت اصلی این دو نوع تومور را سبب میشود این است که روند زیادشدن سلولها در تومورهای خوشخیم در مرحله مشخصی متوقف میشود ولی در تومورهای بدخیم بهصورت غیرقابلمهار ادامه مییابد. این رشد سلولی در تومورهای بدخیم که همان سرطان است تا حدی ادامه مییابد که در صورت عدم درمان تمامی قسمتهای بدن را تحت تأثیر قرار داده و از کار میاندازد. این در حالی است که این اتفاق، هرگز در تومورهای خوشخیم نمیافتد.
سرطان سینه، شایعترین سرطانی است که خانمها به آن مبتلا میشوند. در کشورهای غربی این بیماری بیشتر در سنین بالای ۵۰ سال دیده میشود ولی در کشور ما بیماران جوانتر هستند و در بسیاری از موارد به علت عدم آگاهی از علائم بیماری در مراحل پیشرفتهتری مراجعه میکنند.
هرچقدر سرطان سینه زودتر تشخیص داده شود، درمان آن آسانتر و موفقیتآمیزتر است. به همین دلیل لازم است بانوان جهت حفظ سلامت خود، حقایقی را در مورد این بیماری بدانند.
انواع سرطان سینه
۱- سرطان مجرایی:
۸۵ تا ۹۰ درصد افراد مبتلابه سرطان سینه، دچار این نوع سرطان هستند. در این نوع، فقط در داخل مجرای سینه، سلولهای سرطانی رشد میکنند. اگر توده کوچکی را در سینه احساس کردید و یا از نوک سینه ترشحاتی خارج شد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
۲- سرطان لوبولی:
۸ درصد افراد مبتلابه سرطان سینه، دچار این نوع هستند. شیر مادر درون این لوبول ها جمع میشود. گاهی اوقات این لوبول ها پر میشوند، اما سرطان سینه نیست. وجود توده سفت، تورم، تغییر ظاهر سینه و نوک سینه برگشته همه جزو علائم این سرطان هست. از طریق بیوپسی سینه (نمونهبرداری از بافت سینه) میتوان این سرطان را تشخیص داد.
۳- سرطان التهابی سینه: سرطان التهابی سینه
این نوع سرطان در پوست رخ میدهد و موجب قرمزی و ورم سینه میشود و ظاهر سینه را ملتهب میکند. اگر علائم زیر را داشتید، فوراً به پزشک مراجعه کنید: اندازه سینه بهطور ناگهانی بزرگ شود، پوست سینه شبیه پوست پرتقال بود، پوست سینه دائماً در حال خارش بود، سینه گرم و سفت شده باشد، درد سینه داشته باشید، نوک سینه تورفته باشد و ورم گره لنفاوی زیر بغل وجود داشته باشد.
۴- بیماری پاژه نوک سینه:
در این بیماری که معمولاً در یک سینه وجود دارد، نوک سینه خارشدار و فلس مانند و قرمزرنگ میشود و بهراحتی با جوش اشتباه گرفته میشود. بثورات قرمزی که در نوک سینه وجود دارند ممکن است به سمت پوست قهوهای اطراف نوک سینه گسترش یابد و یا ممکن است موجب یک زخم باز در نوک سینه شود و یا علائمی شبیه اگزما در نوک سینه داشته باشد.
شایعترین نوع سرطان پستان، سرطان از منشأ مجاری شیری است و ازآنجاکه این نوع بافت بیشتر در یکچهارم بالایی و خارجی پستان وجود دارد، در حدود نیمی از سرطانهای پستان در ربع فوقانی و خارجی آن یافت میشوند.
علائم و نشانههای سرطان سینه چیست؟
۱- توده یا تومور سینه:
تودههای مشکوک به سرطان در لمس بهصورت سفت یا سخت، گاه غیر متحرک و با چسبندگی به اطراف لمس میشوند. همانگونه که قبلاً گفته شد، اغلب این تودهها منفرد و بدون درد هستند. باید توجه داشت که قضاوت در مورد خوشخیم یا بدخیم بودن توده، به عهده پزشک معالج بوده و پس از بررسیهای دقیق مقدور خواهد بود.
۲- ترشح از نوک سینه:
ترشحات پستان میتوانند به رنگهای مختلف مشاهده شوند (سفید، قهوهای، آبی، خاکستری، قرمز، سبز و یا بدون رنگ). ترشح ناشی از سرطان پستان معمولاً خون واضح و یا خونابهای یا در برخی از موارد بیرنگ هست.
ترشح خونی یا آبکی که خودبهخودی بوده و از یک پستان و از یک مجرا خارج شود، یا همراه با غدهای در پستان باشد، شک به سرطان را افزایش میدهد.
۳- تغییرات پوست سینه:
این تغییرات بهصورت فرورفتگی و یا کشیدگی پوست پستان بروز میکنند. فرورفتگی پوست پستان ممکن است بهطور ثابت و مشخص وجود داشته باشد و یا در حالات خاصی از معاینه پستان دیده شود. کشیدگی پوست، اگرچه علامتی مهم است ولی یافته قطعی دال بر سرطان نیست و گاهی به دنبال بیماریهای خوشخیم پستان نیز دیده میشود.
۴- تغییرات نوک سینه:
در بعضی افراد فرورفتگی نوک پستان ممکن است بعد از شیردهی یا پس از دوران بلوغ ایجاد شود که معمولاً بهطور خود به خودی و یا با دستکاری خود فرد به حالت اول برمیگردد. درحالیکه در سرطان، این فرورفتگی حالت ثابت دارد و با معاینه دقیق پستان ممکن است وجود غدهای در زیر نوک و هاله پستان مشخص شود.
قرمزی و خارش نوک پستان همراه با پوستهپوسته شدن و ترک خوردن آن، میتواند علامت نوعی از سرطان پستان به نام پاژه باشد مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
۵- بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل:
آنچه از اهمیت ویژهای برخوردار است این موضوع است که بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل میتواند به دلیل ضایعات خوشخیم و حتی التهابها و ضربه به ناحیه دست و یا پستان باشد؛ بنابراین اگرچه این علامت بیمار را به سمت بررسیهای بیشتر هدایت میکند ولی باید دانست که این حالت از ابتدا نگرانکننده نیست.
۶- تغییر اندازه سینه:
گاهی اوقات به علت بزرگی بیشازحد یک تومور و یا التهاب قابلتوجه دور تومورهای کوچکتر، پستان در یکطرف، بهطور واضحی بزرگتر از طرف مقابل میشود. البته اندازه دو پستان در افراد سالم نیز کاملاً مشابه نیست ولی بزرگی یک پستان نسبت بهطرف دیگر که اخیراً ایجادشده است، باید موردتوجه قرار گیرد و با انجام معاینه از عدم وجود توده و سلامت پستان مطمئن شد. گاهی هم تومورهای خوشخیم و نیز ضربه به پستان، خونریزی و یا التهاب ناشی از تجمع شیر در پستان (بهویژه در خانمهای باردار و شیرده) و کیستهای بزرگ، باعث این عدم تقارن میشوند که با معاینه و استفاده از روشهای تشخیصی، میتوان نوع آنها را تعیین نمود.
باوجودآنکه نمیتوان از ایجاد سرطان سینه جلوگیری کرد ولی با تشخیص زودرس و بهموقع آن، شانس بیشتری برای درمان موفقیتآمیز این بیماری وجود دارد.
منبع : تبیان